علی لاریجانی امشب از ساعت ۲۱:۰۰ در کلاب هاوس به گفتگو و پاسخگوی پرسش‌های فعالان رسانه‌ای، سیاسی و مردم بود.
علی لاریجانی در کلاب هاوس :
قبول دارم که در مسئله بنزین تدبیر و نحوه اجرا اشکال داشت، این که در عمل این شد را بخش‌های امنیتی باید ارائه بدهند. درباره بنزین چند ماه بحث شد و پیشنهاد اولیه بود که به هر ایرانی میزان مشخصی داده شود و افراد که بیشتر خواستند به شکل آزاد بنزین تهیه کنند.
اما درباره این موضوع وفاق نشد، در این مسائل قویه مجریه هم باید همراه باشد. در آنجا یک راه با اشکال رفتیم که توضیح کافی به مردم داده نشد و متاسفانه این مسئله به وجود آمد.
سوال مسعود براتی: شما در توییتتان از رفع تحریم‌ها گفتید، این مسئله با دبیری شما در شورای عالی امنیت ملی و دستآورد شما که بحث ارجاع پرونده ما به شورای امنیت بود تناقض دارد. این را چگونه توضیح می‌دهید؟
لاریجانی: من اول خواهش می‌کنم که خانم‌ها به شکل برابر در بحث حضور داشته باشند.
وضع قطعنامه‌ها روشن است، آقای جلیلی هم این مطلب شما را فرموده بودند. کافی است که قطعنامه‌ها را بخوانید موضوع عجیبی نیست. مثلا قطعنامه ۱۹۲۹ جزو بدترین قطعنامه‌های شورای امنیت در طول تاریخش بود. یعنی همه فعالیت‌های بانکی و بیمه‌ای را تحریم کردند و اجازه بازرسی محموله ایرانی به کشور‌های مختلف دادند.
یا در بخشنامه ۱۸۰۳ همه مذاکرات تجاری دچار تحریم شد، این احتیاج به کاوش دارد. اما قطعنامه‌های قبلی خیلی از گروه مشکلات مردم نبود و روی مسئله هسته‌ای تمرکز می‌شد. این داستان ربطی به بانک‌ها نداشت. چرا در سعدآباد و پاریس انقدر عقبنشینی صورت گرفت؟ چون یک زنجیره از سانتریفیوژ نداشتیم.
ما تازه فروردین ۱۳۸۵ توانستیم سانتریفیوژ بخریم. آن زمان ما مجبور به مقاومت بودیم، چون جلو آمده بودند. اما وقتی دیدند اراده ما قوی است در تاریه ۲۱/۰۴/۱۳۸۵ وزیر خارجه آمریکا گفت که آماده مصاحبه هستند. قطعنامه اول زمان شروع جنگ ۳۳ روزه رخ داد، ما در آن زمان در بروکسل در حال مذاکره بودیم.
وقتی آن‌ها دیدند که در جنگ ۳۳ روزه نمی‌توانند موفق شوند آقای کیسینجر یک نامه‌ای نوشت که قطعنامه باید صادر شود، یعنی دلیل این موضوع خارجی بود.
درباره دو قطعنامه دیگر هم باید بگویم که متاسفانه در داخل کشور در بحث هسته‌ای اختلاف نظر به وجود آمد و من پنج یا شش ماه بعد از شروه کار استعفا دادم، چون دیدم نمی‌شد کاری انجام داد، اما این موضوع رسانه‌ای نشد.
ما یک زمانی مجبور بودیم که مقاومت کنیم، چون به تعبیر امروز در میدان چیزی نداشتیم. یک سری کار‌های جدید هم به این مسئله هسته‌ای اضافه کردیم، مثلا درباره موضوع هولوکاست صحبت می‌کردند و تمام جبهه غرب علیه ما سوار می‌شدند، من اصلا موافق این موضوع نبودم.
در یک مقطعی ما روی ۳ هزار سانتریفیوژ به توافق رسیدیم، اما در داخل پذیرشی نشد و می‌گفتند مسئله هسته‌ای در کشور حل شده است. من در اواخر کار در لیسبون طرحی با آقای سولانا مطرح کردم که مشکلات آژانس را در دو ماه به شکل مرحله‌ای حل کنیم. از آنجا در وین با آقای البرادعی توافق کردیم هر موضوعی که حل شد را اعلام کنند و ما به دنبال موضوع بعدی رفتیم.
شش موضوع متفاوت را مشخص کردیم و دانه دانه موضوعات حل شد. حل این گونه مسائل به تدبیر احتیاج دارد. با سخنرانی در نمازجمعه و داد‌وبی‌داد که نمی‌توانیم این‌ها را حل کنیم.
سوال فرید مدرسی: چگونه بحث مهمی مثل برجام را در ۲۰ دقیقه جمع کردید؟
لاریجانی: اگر کسی بتواند موضوع به این مهمی را در ۲۰ دقیقه به نتیجه برساند خیلی مدیر قوی است، حتما به او رای بدهد. اما ماجرا این طور نیست، بحث برجام یک اقدامات پشت صحنه‌ای داشت و از حدود دو ماه قبل بحث شد و به توافق رسیدیم. این یک تصمیم نظام بود و سازوکارش باید در مجلس طی می‌شد.
زمان برای بررسی این موضوع در مجلس کوتاه بود و باید با یک تفاهم قبلی به نتیجه می‌رسیدیم. یک کمیسیون ویژه‌ای تشکیل شد و چند جلسه تشکیل شد. در صحن مجلس با حضور آقای ظریف ۳ ساعت بحث شد، یک بار دیگر ۲ ساعت بحث شد و ... یک جلسه هم چهار ساعت در کلیات بحث شد و موقع اذان ظهر رای گرفتیم.
البته آقایان توافقی که داشتیم را صحن بهم زدند و اصرار کردند ۴۰۰ پیشنهاد مطرح شود، این یعنی نمی‌خواستند برجام سروقت تصویب شود. من نمی‌توانستم کشور را با این کار به خطر بیاندازم، گاهی ادعا می‌کنند که این طرح مورد تایید رهبری نبوده است، اصلا باور می‌کنید؟ اگر این طور است چرا از رئیس مجلس و کمیسیون مربوطه تشکر کردند؟
آقایان می‌گویند که این کار خیانت است، چرا شورای نگهبان ظرف چند ساعت اعلام نظر کرد؟ اگر این طرح خائنانه بود شورای نگهبان می‌توانست آن را نگه‌دارد. یک مقدار مسئله عمیق‌تر است، این که نوجوانی سرش را سطل آشغال می‌کند ما را می‌کشد، فقر در کشور ما چیزی در حدود ۰.۴ شده است. امروز باید سریع‌تر تلاش کنیم به تفاهم برسیم.
اگر برجام چیز نجسی بود، چرا الان زیرش نمی‌زنند؟ برجام در آن دوره کار درست و دقیق کشور بود. الان هم معتقدم برای نجات کشور باید شرایط را برای یک تفاهم مهیا کنیم.
سوال فرناز فصیحی خبرنگار نیویورک تایمز: شما نماینده کدام طیف سیاسی هستید؟ چگونه می‌خواهید مردم را به صندوق رای بیاورید؟
لاریجانی: مگر باید هرکسی می‌آید جزو این افراد باشد. یک عده اسم خودشان را جبهه مردم گذاشتند، جبهه انقلاب همه مردم هستند نه آن افرادی که با کفش پراکنی و تندروی می‌خواهند مشکلات را حل کنند، این‌ها جبهه انقلاب واقعی نیستند. من جزو آن جبهه انقلابی واقعی هستم.
حتما باید کاری کنیم که مردم در انتخابات حضور داشته باشند، این انتخابات سرنوشت مردم است. مردم باید بدانند هرچه با آگاهی در انتخابات شرکت کنند، امید به حل موضوع بیشتر می‌شود.
سوال علی ابطحی: شما چه رابطه‌ای با آقای رئیسی با آن طیف دارید؟ برای رقابت با آن‌ها آمدید یا قصد همکاری با آن‌ها را دارید؟
لاریجانی: من این دسته‌بندی‌های متعارف را چنان قبول ندارم و امروز جامعه ما به چنین تصمیم گیری قائل نیست. من بنا ندارم از این قضیه کنار بروم. من یک وظیفه‌ای دارم که باید انجام بدهم.
سوال علی قلهکی: گفتید که برای ورود به انتخابات گناه کبیره مرتکب نشدید، اما برای افکار عمومی سوال است که همسو‌ترین رئیس مجلس چه اقدامی می‌خواهد انجام بدهد که در ۸ سال قبلی انجام نشد؟ الان کمبود مسکن بین ۳.۵ تا ۵ میلیون واحد است، با توجه به نیمه تعطیل بودن مسکن این را چگونه می‌خواهید حل کنید؟ نظر شما درباره اصل قانون حجاب چیست
لاریجانی: گاهی به عنوان دولت سوم روحانی تبلیغانی علیه من می‌کنند و گاهی حتی از پول بیت المال این تبلیغات را علیه من می‌کنند. کدام یک دولت‌ها از اول انقلاب یک مشی را رفته‌اند؟ رئیس جمهور‌ها راه خاص خودشان را بروند. الان عده‌ای نسبت به کار کردن جوانان شعار می‌دهند، من ۲۰ سال پیش صداوسیما را با جوانان راه انداختم.
من یکی از مدیرانی بودم که از ابتدای انقلاب دنبال حل مسئله تولید داخل بودم. در زمینه نحوه تولید کار‌های فاخر در تلویزیون با دقت انجام می‌شد، اولش که آمدم یک شورای موسیقی ایجاد کردیم و مرحوم آقای شجریان که با ما دوست بودند به این شورا آمدند. بعد دیدم یک عده‌ای از این موضوع انتقاد کردند، گوش من برای انتقاد باز است، اما قبول کنید یک مدیر نباید در قبال برخی ایرادات سلیقه‌ای تسلیم بشود. در مسئله اجرایی من حتما با دولت فعلی فرق می‌کنم، یکی از اشکالات این دولت عدم جدیت در کار است. البته خدمات زیادی هم انجام دادند و وزرای مختلف زحمت زیادی کشیدند. حداقل برای ۲۰ سال آینده اقتصاد باید مسئله اصلی کشور باشد.
حرف‌هایی که درباره مالیات در مسکن گفته شده دقیق نیست، من امروز و آن زمان با این موضوع موافق نیستم. آن موقع می‌گفتند که شرایط محیا نیست و مجلس هم نپذیرفت.
مسئله حجاب یک موضوع فرهنگی است و با کار فرهنگی باید آن را سامان دهد. همین پدیده وارد ماجرا‌های سیاسی شد. مسئله زنان ورای این موضوعات است. در آمریکا و اروپا چرا فمینسیت‌ها با حکومت‌ها درگیر هستند؟ در گذشته حقوق آن‌ها داده نشده و این‌ها آمادگی رعایت را ندارند. زنان بخاطر مسئولیت‌هایشان در فرزندآوری و اداره خانواده برای رقابت با مردان برایشان چند قانون تصویب کردیم.
مردان نباید پرده‌نشین باشند و باید به جد در جامعه حضور داشته باشند، نه به استدلال فمینیست‌ها بلکه به استدلال اسلام این کار را انجام دادیم.
سوال: مردم هویت در زمان شما از تلویزیون پخش شد و منتقدانتان می‌گویند این نقطه سیاه پرونده کاری شما در صداوسیماست، این انتقاد را می‌پذیرید؟ درباره پایان حصر چه نظری دارد؟
لاریجانی: من می‌پذیرم که این برنامه کار غلطی بود و من دیر متوجه پخش آن شدم. این برنامه کاملا غلط بود. من مسئول بودم، اما زیردستان من این کار را انجام دادند. البته بعدش برنامه چهره‌های ماندگار را تدارک دادیم.
در شورای عالی امنیت برای حصر زمان کوتاهی در نظر گرفته شود و بنا نبود انقدر طولانی باشد. الان هم رئیس جمهور هم می‌تواند جلسه‌ای بگذارد و این موضوع را پایان بدهد.
سوال سینا رحیم پور: با برخی اعضای شورای شهر تماس گرفته شده که یا انصراف بدهند یا رد صلاحیت می‌شوند، به نظر شما به عنوان رئیس سابق مجلس این اقدام قانونی است؟ منتقدان محل تولد شما یعنی نجف را بهانه‌ای کردند که بگویند ایرانی نیستید، توضیح می‌دهید؟
لاریجانی: این کار قانونی است و من پیگیری می‌کنم.
در مسائل حقوقی خون ملاک است و ایرانی بودن به خون است نه به جغرافیا، من آنجا متولد شدم و شش سالگی به ایران برگشتم.
سوال کیان عبداللهی: تفاوت شما با آقای ظریف چیست؟ چرا در ۸ سال گذشته نقد‌های امروزتان را به ایشان وارد نکردید؟ اگر به این دولت انتقاد دارید چرا هیچ اقدامی برای حل مشکلات اقتصادی مردم مطرح نکردید؟
لاریجانی: من آقای ظریف را فرد بسیار توانایی در بحث دیپلماسی می‌دانم و شاید جزو بهترین وزرایی بودند که در مذاکرات خوب عمل کردند. ایشان فرد توانایی هستند و برخی فحاشی‌ها به ایشان را واقعا قبول ندارم. اما بله در برجام اشکالاتی وجود داشته است، یک بار در نامه‌ای به مقام معظم رهبری گفتم از ۷ خط اصلی یا دو مورد به خوبی اجرا نشدند.
من در اداره امور کشور نظر خودم را داشتم، یک جایی مثل برجام لازم می‌دانستم کمک کنم. البته اگر جایی در مذاکرات روند پیش می‌رفت که درست نبود به دوستان مذاکره کننده می‌گفتیم برگردند. درباره مکانیزم ماشه ما تئوری دیگری داشتیم، اما بالاخره نتوانستند این مسئله را حل کنند.
سلیقه من در کشور متفاوت است، اما برای حل مشکلات به همکاری قوای سه گانه معتقد هستم.
سوال: یکی از مشکلات فیلتر نیروهاست و بسیاری از نخبگان در کشور حذف شدند و خیلی از این اتفاقات تلخ در زیرمجموعه‌های دولت رخ می‌دهد، شما این موضوع را قبول دارید و چه راهی برای حل آن دارید؟
لاریجانی: من این نکته را کاملا احساس می‌کنم، مثلا در مجلس بعضی از نمایندگان ردصلاحیت می‌شدند. این یک اشکال است و نظارت‌ها باید خیلی قانونمندتر باشند. شهید مطهری می‌گویند که برای ایجاد دموکراسی در کشور نباید فکر کنیم اگر کسی می‌آید و اشکالی دارد، مردم نباید انتخابشان کنند. می‌گویند بگذاریم، مردم اصلا آن اشتباه را انجام بدهند. آزادی در کشور‌های دموکراسی بالفعل ایجاد می‌شود.
خیلی از موضوعات در سطوح بالا باید با گفتگو درست شود و با کشمکش نمی‌شود. من وقتی دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم بحث مذاکره با آمریکا در عراق مطرح شد و من استدلال‌هایم را به مقام معظم رهبری گفتم و ایشان پذیرفتند.
سوال عبدالرضا داوری: شما دو مسولیت کلان در حوزه اجرایی در وزارت ارشاد و صداوسیما داشتید، شما در وزارت ارشاد بحث آزاد سازی ویدیو را مطرح کردید، در دولت بعدی چه ایده متفاوت و مشخصی خواهید داشت؟ این نکته که رهبری گفتند مجریان باید به سیاست‌های فرادستی باورمند باشند را چگونه اجرایی می‌کنید؟
لاریجانی: این تئوری‌های توسعه می‌توانند در سطح کلان مطرح بشوند. ما در تئوری توسعه و عدالت دارای نظریه روشن نیستم. من تلاش می‌کنم این نظریه ایجاد بشود، این که فیلسوفان گذشته ما محور مدینه فاضله را عدالت می‌دانستند یک دلیلی دارد. عدالت در همه حوزه‌ها مطرح است.
دولت باید همه امکانات را در اختیار مردم قرار بدهد، در نتیجه باید زمینه رشد را فراهم کنیم. همه باید امکانت شان را در اختیار مردم قرار بدهند، به همین دلیل اولین کار این است که طرح آمایش سرزمین باید رخ بدهد. یعنی مردم در شهر‌ها بدانند متناسب با مزیت‌های نسبیشان زمینه رشد و رقابت را دارند.
سوال: شما گفتید که توسعه اقتصادی باید اولویت شماره یک ایران باشد، شما می‌دانید که در کشوری که اولویتش اقتصاد باشد در حوزه سیاست خارجی باید دچار دگرگونی باشد و نمی‌شود با ۴۰ درصد اقتصاد جهان در نزاع باشید، فکر می‌کنید ریاست جمهوری می‌تواند با گفتگو و لابی این گونه نظام ارزشی کشور را تغییر بدهد؟
لاریجانی: ما اول باید درد را درست بشناسیم، این نیمی از راه است. این موضوع احتیاج به وفاق ملی در کشور دارد. کدام کشوری با تشنج داخلی رشد داشته است؟ اقناع سازی باید رخ بدهد و به نظر من این موضوع رخ می‌دهد. قبول دارم در شرایط نه جنگ و نه صلح یک شرایط شرطی برای بحث اقتصادی مطرح می‌شود. این موضوع باید حل شود و به همین دلیل فکر می‌کنم برجام کار درستی است.
سوال عبدالله مومنی: در عملکرد شما نسبت به تغییر وضع موجود نوعی گارد است، الان با یک آقای لاریجانی متفاوت مواجه هستیم، آیا برداشت ما درست است؟ تعداد آرای سال ۱۳۸۸ را تایید می‌کنید و آیا این انتخابات را به مهندس موسوی تبریک گفتید؟
لاریجانی: همه انسان‌ها تغییر می‌کنند و من تجربه بیشتری کسب کردم.
ما آرای شورای نگهبان درباره آقای احمدی نژاد را تایید می‌کنیم. من به آقای موسوی تبریک نگفتم و غروب روز شنبه پیش آقای مهندس موسوی رفتم و گفتم که این مسئله را پایان بدهند و ملاقاتی با مقام معظم رهبری داشتند تا مسئله حل شود. روز بعدی هم این اتفاق رخ داد.
همین کار را با آقای کروبی انجام دادم. دو سنخ رفتار انجام می‌شد، یک عده روی آتش بنزین می‌ریختند، اما به نظر من مسئله باید حل می‌شد.
سوال علیرضا حقیقی: با توجه به پروژه غنی‌سازی، تاکنون ۲۲ میلیارد تومان خسارت تحریم‌های اقتصادی بود. آیا ارزش داشت که چنین قماری انجام بدهد؟ آقای احمدی‌نژاد گفتند که در قرارداد با سولانا آمریکا می‌تواسته هروقت خواسته بازرسی کند، این موضوع درست است؟
لاریجانی: در مورد کل موضوع غنی سازی می‌توان به اجماع رسید. حکومت ما از یک رهبر فرهیخته برخوردار است، ایشان اهل مشورت هستند. ایشان مسائل کشور را به خوبی درک می‌کنند و راهکار‌های خوب را پذیرا هستند، باقی آقایان هم به این شکل هستند و کسی دشمنی در کشور ندارد.
ماجرای غنی‌سازی داستان طولانی دارد و من ابتدا در جریان آن بودم. امروز می‌توانیم غنی‌سازی را به حد محدودی برسانیم و از آن بهره ببریم، ما نباید در امورمان افراط‌گری داشته باشیم. ما نباید که از تهران تا قم سانتریفیوژ بسازیم، به نظر من باید باید در غنی‌سازی بروز باشیم.
اصلا با آقای سولانا چنین موضوعی مطلقا مطرح نبود، من تمام اسناد کل مذاکرات را دارم. این موضوع قابل راستی آزمایی است.
قبول دارم که در مسئله بنزین تدبیر و نحوه اجرا اشکال داشت، این که در عمل این شد را بخش‌های امنیتی باید ارائه بدهند. درباره بنزین چند ماه بحث شد و پیشنهاد اولیه بود که به هر ایرانی میزان مشخصی داده شود و افراد که بیشتر خواستند به شکل آزاد بنزین تهیه کنند.
اما درباره این موضوع وفاق نشد، در این مسائل قویه مجریه هم باید همراه باشد. در آنجا یک راه با اشکال رفتیم که توضیح کافی به مردم داده نشد و متاسفانه این مسئله به وجود آمد.
سوال مسعود براتی: شما در توییتتان از رفع تحریم‌ها گفتید، این مسئله با دبیری شما در شورای عالی امنیت ملی و دستآورد شما که بحث ارجاع پرونده ما به شورای امنیت بود تناقض دارد. این را چگونه توضیح می‌دهید؟
لاریجانی: من اول خواهش می‌کنم که خانم‌ها به شکل برابر در بحث حضور داشته باشند.
وضع قطعنامه‌ها روشن است، آقای جلیلی هم این مطلب شما را فرموده بودند. کافی است که قطعنامه‌ها را بخوانید موضوع عجیبی نیست. مثلا قطعنامه ۱۹۲۹ جزو بدترین قطعنامه‌های شورای امنیت در طول تاریخش بود. یعنی همه فعالیت‌های بانکی و بیمه‌ای را تحریم کردند و اجازه بازرسی محموله ایرانی به کشور‌های مختلف دادند.
یا در بخشنامه ۱۸۰۳ همه مذاکرات تجاری دچار تحریم شد، این احتیاج به کاوش دارد. اما قطعنامه‌های قبلی خیلی از گروه مشکلات مردم نبود و روی مسئله هسته‌ای تمرکز می‌شد. این داستان ربطی به بانک‌ها نداشت. چرا در سعدآباد و پاریس انقدر عقبنشینی صورت گرفت؟ چون یک زنجیره از سانتریفیوژ نداشتیم.
ما تازه فروردین ۱۳۸۵ توانستیم سانتریفیوژ بخریم. آن زمان ما مجبور به مقاومت بودیم، چون جلو آمده بودند. اما وقتی دیدند اراده ما قوی است در تاریه ۲۱/۰۴/۱۳۸۵ وزیر خارجه آمریکا گفت که آماده مصاحبه هستند. قطعنامه اول زمان شروع جنگ ۳۳ روزه رخ داد، ما در آن زمان در بروکسل در حال مذاکره بودیم.
وقتی آن‌ها دیدند که در جنگ ۳۳ روزه نمی‌توانند موفق شوند آقای کیسینجر یک نامه‌ای نوشت که قطعنامه باید صادر شود، یعنی دلیل این موضوع خارجی بود.
درباره دو قطعنامه دیگر هم باید بگویم که متاسفانه در داخل کشور در بحث هسته‌ای اختلاف نظر به وجود آمد و من پنج یا شش ماه بعد از شروه کار استعفا دادم، چون دیدم نمی‌شد کاری انجام داد، اما این موضوع رسانه‌ای نشد.
ما یک زمانی مجبور بودیم که مقاومت کنیم، چون به تعبیر امروز در میدان چیزی نداشتیم. یک سری کار‌های جدید هم به این مسئله هسته‌ای اضافه کردیم، مثلا درباره موضوع هولوکاست صحبت می‌کردند و تمام جبهه غرب علیه ما سوار می‌شدند، من اصلا موافق این موضوع نبودم.
در یک مقطعی ما روی ۳ هزار سانتریفیوژ به توافق رسیدیم، اما در داخل پذیرشی نشد و می‌گفتند مسئله هسته‌ای در کشور حل شده است. من در اواخر کار در لیسبون طرحی با آقای سولانا مطرح کردم که مشکلات آژانس را در دو ماه به شکل مرحله‌ای حل کنیم. از آنجا در وین با آقای البرادعی توافق کردیم هر موضوعی که حل شد را اعلام کنند و ما به دنبال موضوع بعدی رفتیم.
شش موضوع متفاوت را مشخص کردیم و دانه دانه موضوعات حل شد. حل این گونه مسائل به تدبیر احتیاج دارد. با سخنرانی در نمازجمعه و داد‌وبی‌داد که نمی‌توانیم این‌ها را حل کنیم.
سوال فرید مدرسی: چگونه بحث مهمی مثل برجام را در ۲۰ دقیقه جمع کردید؟
لاریجانی: اگر کسی بتواند موضوع به این مهمی را در ۲۰ دقیقه به نتیجه برساند خیلی مدیر قوی است، حتما به او رای بدهد. اما ماجرا این طور نیست، بحث برجام یک اقدامات پشت صحنه‌ای داشت و از حدود دو ماه قبل بحث شد و به توافق رسیدیم. این یک تصمیم نظام بود و سازوکارش باید در مجلس طی می‌شد.
زمان برای بررسی این موضوع در مجلس کوتاه بود و باید با یک تفاهم قبلی به نتیجه می‌رسیدیم. یک کمیسیون ویژه‌ای تشکیل شد و چند جلسه تشکیل شد. در صحن مجلس با حضور آقای ظریف ۳ ساعت بحث شد، یک بار دیگر ۲ ساعت بحث شد و ... یک جلسه هم چهار ساعت در کلیات بحث شد و موقع اذان ظهر رای گرفتیم.
البته آقایان توافقی که داشتیم را صحن بهم زدند و اصرار کردند ۴۰۰ پیشنهاد مطرح شود، این یعنی نمی‌خواستند برجام سروقت تصویب شود. من نمی‌توانستم کشور را با این کار به خطر بیاندازم، گاهی ادعا می‌کنند که این طرح مورد تایید رهبری نبوده است، اصلا باور می‌کنید؟ اگر این طور است چرا از رئیس مجلس و کمیسیون مربوطه تشکر کردند؟
آقایان می‌گویند که این کار خیانت است، چرا شورای نگهبان ظرف چند ساعت اعلام نظر کرد؟ اگر این طرح خائنانه بود شورای نگهبان می‌توانست آن را نگه‌دارد. یک مقدار مسئله عمیق‌تر است، این که نوجوانی سرش را سطل آشغال می‌کند ما را می‌کشد، فقر در کشور ما چیزی در حدود ۰.۴ شده است. امروز باید سریع‌تر تلاش کنیم به تفاهم برسیم.
اگر برجام چیز نجسی بود، چرا الان زیرش نمی‌زنند؟ برجام در آن دوره کار درست و دقیق کشور بود. الان هم معتقدم برای نجات کشور باید شرایط را برای یک تفاهم مهیا کنیم.
سوال فرناز فصیحی خبرنگار نیویورک تایمز: شما نماینده کدام طیف سیاسی هستید؟ چگونه می‌خواهید مردم را به صندوق رای بیاورید؟
لاریجانی: مگر باید هرکسی می‌آید جزو این افراد باشد. یک عده اسم خودشان را جبهه مردم گذاشتند، جبهه انقلاب همه مردم هستند نه آن افرادی که با کفش پراکنی و تندروی می‌خواهند مشکلات را حل کنند، این‌ها جبهه انقلاب واقعی نیستند. من جزو آن جبهه انقلابی واقعی هستم.
حتما باید کاری کنیم که مردم در انتخابات حضور داشته باشند، این انتخابات سرنوشت مردم است. مردم باید بدانند هرچه با آگاهی در انتخابات شرکت کنند، امید به حل موضوع بیشتر می‌شود.
سوال علی ابطحی: شما چه رابطه‌ای با آقای رئیسی با آن طیف دارید؟ برای رقابت با آن‌ها آمدید یا قصد همکاری با آن‌ها را دارید؟
لاریجانی: من این دسته‌بندی‌های متعارف را چنان قبول ندارم و امروز جامعه ما به چنین تصمیم گیری قائل نیست. من بنا ندارم از این قضیه کنار بروم. من یک وظیفه‌ای دارم که باید انجام بدهم.
سوال علی قلهکی: گفتید که برای ورود به انتخابات گناه کبیره مرتکب نشدید، اما برای افکار عمومی سوال است که همسو‌ترین رئیس مجلس چه اقدامی می‌خواهد انجام بدهد که در ۸ سال قبلی انجام نشد؟ الان کمبود مسکن بین ۳.۵ تا ۵ میلیون واحد است، با توجه به نیمه تعطیل بودن مسکن این را چگونه می‌خواهید حل کنید؟ نظر شما درباره اصل قانون حجاب چیست
لاریجانی: گاهی به عنوان دولت سوم روحانی تبلیغانی علیه من می‌کنند و گاهی حتی از پول بیت المال این تبلیغات را علیه من می‌کنند. کدام یک دولت‌ها از اول انقلاب یک مشی را رفته‌اند؟ رئیس جمهور‌ها راه خاص خودشان را بروند. الان عده‌ای نسبت به کار کردن جوانان شعار می‌دهند، من ۲۰ سال پیش صداوسیما را با جوانان راه انداختم.
من یکی از مدیرانی بودم که از ابتدای انقلاب دنبال حل مسئله تولید داخل بودم. در زمینه نحوه تولید کار‌های فاخر در تلویزیون با دقت انجام می‌شد، اولش که آمدم یک شورای موسیقی ایجاد کردیم و مرحوم آقای شجریان که با ما دوست بودند به این شورا آمدند. بعد دیدم یک عده‌ای از این موضوع انتقاد کردند، گوش من برای انتقاد باز است، اما قبول کنید یک مدیر نباید در قبال برخی ایرادات سلیقه‌ای تسلیم بشود. در مسئله اجرایی من حتما با دولت فعلی فرق می‌کنم، یکی از اشکالات این دولت عدم جدیت در کار است. البته خدمات زیادی هم انجام دادند و وزرای مختلف زحمت زیادی کشیدند. حداقل برای ۲۰ سال آینده اقتصاد باید مسئله اصلی کشور باشد.
حرف‌هایی که درباره مالیات در مسکن گفته شده دقیق نیست، من امروز و آن زمان با این موضوع موافق نیستم. آن موقع می‌گفتند که شرایط محیا نیست و مجلس هم نپذیرفت.
مسئله حجاب یک موضوع فرهنگی است و با کار فرهنگی باید آن را سامان دهد. همین پدیده وارد ماجرا‌های سیاسی شد. مسئله زنان ورای این موضوعات است. در آمریکا و اروپا چرا فمینسیت‌ها با حکومت‌ها درگیر هستند؟ در گذشته حقوق آن‌ها داده نشده و این‌ها آمادگی رعایت را ندارند. زنان بخاطر مسئولیت‌هایشان در فرزندآوری و اداره خانواده برای رقابت با مردان برایشان چند قانون تصویب کردیم.
مردان نباید پرده‌نشین باشند و باید به جد در جامعه حضور داشته باشند، نه به استدلال فمینیست‌ها بلکه به استدلال اسلام این کار را انجام دادیم.
سوال: مردم هویت در زمان شما از تلویزیون پخش شد و منتقدانتان می‌گویند این نقطه سیاه پرونده کاری شما در صداوسیماست، این انتقاد را می‌پذیرید؟ درباره پایان حصر چه نظری دارد؟
لاریجانی: من می‌پذیرم که این برنامه کار غلطی بود و من دیر متوجه پخش آن شدم. این برنامه کاملا غلط بود. من مسئول بودم، اما زیردستان من این کار را انجام دادند. البته بعدش برنامه چهره‌های ماندگار را تدارک دادیم.
در شورای عالی امنیت برای حصر زمان کوتاهی در نظر گرفته شود و بنا نبود انقدر طولانی باشد. الان هم رئیس جمهور هم می‌تواند جلسه‌ای بگذارد و این موضوع را پایان بدهد.
سوال سینا رحیم پور: با برخی اعضای شورای شهر تماس گرفته شده که یا انصراف بدهند یا رد صلاحیت می‌شوند، به نظر شما به عنوان رئیس سابق مجلس این اقدام قانونی است؟ منتقدان محل تولد شما یعنی نجف را بهانه‌ای کردند که بگویند ایرانی نیستید، توضیح می‌دهید؟
لاریجانی: این کار قانونی است و من پیگیری می‌کنم.
در مسائل حقوقی خون ملاک است و ایرانی بودن به خون است نه به جغرافیا، من آنجا متولد شدم و شش سالگی به ایران برگشتم.
سوال کیان عبداللهی: تفاوت شما با آقای ظریف چیست؟ چرا در ۸ سال گذشته نقد‌های امروزتان را به ایشان وارد نکردید؟ اگر به این دولت انتقاد دارید چرا هیچ اقدامی برای حل مشکلات اقتصادی مردم مطرح نکردید؟
لاریجانی: من آقای ظریف را فرد بسیار توانایی در بحث دیپلماسی می‌دانم و شاید جزو بهترین وزرایی بودند که در مذاکرات خوب عمل کردند. ایشان فرد توانایی هستند و برخی فحاشی‌ها به ایشان را واقعا قبول ندارم. اما بله در برجام اشکالاتی وجود داشته است، یک بار در نامه‌ای به مقام معظم رهبری گفتم از ۷ خط اصلی یا دو مورد به خوبی اجرا نشدند.
من در اداره امور کشور نظر خودم را داشتم، یک جایی مثل برجام لازم می‌دانستم کمک کنم. البته اگر جایی در مذاکرات روند پیش می‌رفت که درست نبود به دوستان مذاکره کننده می‌گفتیم برگردند. درباره مکانیزم ماشه ما تئوری دیگری داشتیم، اما بالاخره نتوانستند این مسئله را حل کنند.
سلیقه من در کشور متفاوت است، اما برای حل مشکلات به همکاری قوای سه گانه معتقد هستم.
سوال: یکی از مشکلات فیلتر نیروهاست و بسیاری از نخبگان در کشور حذف شدند و خیلی از این اتفاقات تلخ در زیرمجموعه‌های دولت رخ می‌دهد، شما این موضوع را قبول دارید و چه راهی برای حل آن دارید؟
لاریجانی: من این نکته را کاملا احساس می‌کنم، مثلا در مجلس بعضی از نمایندگان ردصلاحیت می‌شدند. این یک اشکال است و نظارت‌ها باید خیلی قانونمندتر باشند. شهید مطهری می‌گویند که برای ایجاد دموکراسی در کشور نباید فکر کنیم اگر کسی می‌آید و اشکالی دارد، مردم نباید انتخابشان کنند. می‌گویند بگذاریم، مردم اصلا آن اشتباه را انجام بدهند. آزادی در کشور‌های دموکراسی بالفعل ایجاد می‌شود.
خیلی از موضوعات در سطوح بالا باید با گفتگو درست شود و با کشمکش نمی‌شود. من وقتی دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم بحث مذاکره با آمریکا در عراق مطرح شد و من استدلال‌هایم را به مقام معظم رهبری گفتم و ایشان پذیرفتند.
سوال عبدالرضا داوری: شما دو مسولیت کلان در حوزه اجرایی در وزارت ارشاد و صداوسیما داشتید، شما در وزارت ارشاد بحث آزاد سازی ویدیو را مطرح کردید، در دولت بعدی چه ایده متفاوت و مشخصی خواهید داشت؟ این نکته که رهبری گفتند مجریان باید به سیاست‌های فرادستی باورمند باشند را چگونه اجرایی می‌کنید؟
لاریجانی: این تئوری‌های توسعه می‌توانند در سطح کلان مطرح بشوند. ما در تئوری توسعه و عدالت دارای نظریه روشن نیستم. من تلاش می‌کنم این نظریه ایجاد بشود، این که فیلسوفان گذشته ما محور مدینه فاضله را عدالت می‌دانستند یک دلیلی دارد. عدالت در همه حوزه‌ها مطرح است.
دولت باید همه امکانات را در اختیار مردم قرار بدهد، در نتیجه باید زمینه رشد را فراهم کنیم. همه باید امکانت شان را در اختیار مردم قرار بدهند، به همین دلیل اولین کار این است که طرح آمایش سرزمین باید رخ بدهد. یعنی مردم در شهر‌ها بدانند متناسب با مزیت‌های نسبیشان زمینه رشد و رقابت را دارند.
سوال: شما گفتید که توسعه اقتصادی باید اولویت شماره یک ایران باشد، شما می‌دانید که در کشوری که اولویتش اقتصاد باشد در حوزه سیاست خارجی باید دچار دگرگونی باشد و نمی‌شود با ۴۰ درصد اقتصاد جهان در نزاع باشید، فکر می‌کنید ریاست جمهوری می‌تواند با گفتگو و لابی این گونه نظام ارزشی کشور را تغییر بدهد؟
لاریجانی: ما اول باید درد را درست بشناسیم، این نیمی از راه است. این موضوع احتیاج به وفاق ملی در کشور دارد. کدام کشوری با تشنج داخلی رشد داشته است؟ اقناع سازی باید رخ بدهد و به نظر من این موضوع رخ می‌دهد. قبول دارم در شرایط نه جنگ و نه صلح یک شرایط شرطی برای بحث اقتصادی مطرح می‌شود. این موضوع باید حل شود و به همین دلیل فکر می‌کنم برجام کار درستی است.
سوال عبدالله مومنی: در عملکرد شما نسبت به تغییر وضع موجود نوعی گارد است، الان با یک آقای لاریجانی متفاوت مواجه هستیم، آیا برداشت ما درست است؟ تعداد آرای سال ۱۳۸۸ را تایید می‌کنید و آیا این انتخابات را به مهندس موسوی تبریک گفتید؟
لاریجانی: همه انسان‌ها تغییر می‌کنند و من تجربه بیشتری کسب کردم.
ما آرای شورای نگهبان درباره آقای احمدی نژاد را تایید می‌کنیم. من به آقای موسوی تبریک نگفتم و غروب روز شنبه پیش آقای مهندس موسوی رفتم و گفتم که این مسئله را پایان بدهند و ملاقاتی با مقام معظم رهبری داشتند تا مسئله حل شود. روز بعدی هم این اتفاق رخ داد.
همین کار را با آقای کروبی انجام دادم. دو سنخ رفتار انجام می‌شد، یک عده روی آتش بنزین می‌ریختند، اما به نظر من مسئله باید حل می‌شد.
سوال علیرضا حقیقی: با توجه به پروژه غنی‌سازی، تاکنون ۲۲ میلیارد تومان خسارت تحریم‌های اقتصادی بود. آیا ارزش داشت که چنین قماری انجام بدهد؟ آقای احمدی‌نژاد گفتند که در قرارداد با سولانا آمریکا می‌تواسته هروقت خواسته بازرسی کند، این موضوع درست است؟
لاریجانی: در مورد کل موضوع غنی سازی می‌توان به اجماع رسید. حکومت ما از یک رهبر فرهیخته برخوردار است، ایشان اهل مشورت هستند. ایشان مسائل کشور را به خوبی درک می‌کنند و راهکار‌های خوب را پذیرا هستند، باقی آقایان هم به این شکل هستند و کسی دشمنی در کشور ندارد.
ماجرای غنی‌سازی داستان طولانی دارد و من ابتدا در جریان آن بودم. امروز می‌توانیم غنی‌سازی را به حد محدودی برسانیم و از آن بهره ببریم، ما نباید در امورمان افراط‌گری داشته باشیم. ما نباید که از تهران تا قم سانتریفیوژ بسازیم، به نظر من باید باید در غنی‌سازی بروز باشیم.
اصلا با آقای سولانا چنین موضوعی مطلقا مطرح نبود، من تمام اسناد کل مذاکرات را دارم. این موضوع قابل راستی آزمایی است.
سوال مهدی محمدی: دیدگاه تان درباره پروژه احیای برجام چیست؟ شما با احیای برجام با شکل سال ۲۰۱۵ موافقید و آیا احیای حقوقی برجام را کافی می‌دانید؟ نظر شما درباره پروژه استانداردسازی ایران چیست؟
لاریجانی: من تایید نمی‌کنم که تقارن مذاکرات احیای برجام و انتخابات تصادفی نیست، ما نباید با سوءظن برخورد کنیم. قطعا باید توسعه با سنت اسلامی رخ بدهد، اما باید واقع بین بشویم. درباره اف‌ای‌تی‌اف برخی می‌گفتند که نیازی نیست روابط بانکی در این چهارچوب قرار بگیرد و می‌توانیم تهاتر کنیم، شما تصور کنید این روش چه بلایی سر قیمت‌ها به وجود بیاورد. یک ایده دیگری بود که با کشور‌های دوست صحبت کنیم تا اقدامات مربوط به اف‌ای‌تی‌اف تغییر کند، واقعا ممکن است که یک شبه این اتفاق رخ بدهد؟
برخی می‌گویند ما با بانک‌های کوچک کار کنیم، این موضوع هم مسائلی دارد. دوستان فکر می‌کنند آن‌ها یک نقشه‌ای دارند، اما من فکر نمی‌کنم این طور باشد. ما باید واقع بین باشیم، اما حتما الگوی اصلی خودمان را دنبال کنیم.
سوال دیاکو حسینی: گفتید کشور را نباید به سازشکاران داد، عده‌ای گفتند در این صحبت شما از بخش دیپلماسی کشور انتقاد کرده‌اید، در این رابطه روشنگری می‌کنید؟ شما از طراحان نگاه به شرق هم بودید، دکتر ظریف گفتند برای رابطه خوب داشتن با شرق مستلزم رابطه خوب با غرب است، با این موضوع موافق هستید؟
لاریجانی: مطلب مشخص است و منظور من دستگاه دیپلماسی ما نیست، سازشکاران گروه‌هایی هستند که افراط می‌کنند و در گروه‌هایی در خارج از کشور هستند.
در نطق من گفتم تعامل هوشمندانه با غرب رخ بدهد و شرق هم همکاری صورت بگیرد، برنامه ما هم این است. همین برنامه ۲۵ ساله که با چین وجود دارد هم به این روند است. این حرف‌ها که می‌گویند جزیره فروختیم درست نیست. این کار را باید با روسیه انجام بدهیم و اگر کشور اروپایی قدرتمند قوی بخواهد هم باید انجام بدهیم.
هیچ بحثی درباره دادن خاک به کشور‌ها وجود ندارد، ما هم با شرق و هم با غرب کار می‌کنیم.
لاریجانی: من تایید نمی‌کنم که تقارن مذاکرات احیای برجام و انتخابات تصادفی نیست، ما نباید با سوءظن برخورد کنیم. قطعا باید توسعه با سنت اسلامی رخ بدهد، اما باید واقع بین بشویم. درباره اف‌ای‌تی‌اف برخی می‌گفتند که نیازی نیست روابط بانکی در این چهارچوب قرار بگیرد و می‌توانیم تهاتر کنیم، شما تصور کنید این روش چه بلایی سر قیمت‌ها به وجود بیاورد. یک ایده دیگری بود که با کشور‌های دوست صحبت کنیم تا اقدامات مربوط به اف‌ای‌تی‌اف تغییر کند، واقعا ممکن است که یک شبه این اتفاق رخ بدهد؟
برخی می‌گویند ما با بانک‌های کوچک کار کنیم، این موضوع هم مسائلی دارد. دوستان فکر می‌کنند آن‌ها یک نقشه‌ای دارند، اما من فکر نمی‌کنم این طور باشد. ما باید واقع بین باشیم، اما حتما الگوی اصلی خودمان را دنبال کنیم.
سوال دیاکو حسینی: گفتید کشور را نباید به سازشکاران داد، عده‌ای گفتند در این صحبت شما از بخش دیپلماسی کشور انتقاد کرده‌اید، در این رابطه روشنگری می‌کنید؟ شما از طراحان نگاه به شرق هم بودید، دکتر ظریف گفتند برای رابطه خوب داشتن با شرق مستلزم رابطه خوب با غرب است، با این موضوع موافق هستید؟
لاریجانی: مطلب مشخص است و منظور من دستگاه دیپلماسی ما نیست، سازشکاران گروه‌هایی هستند که افراط می‌کنند و در گروه‌هایی در خارج از کشور هستند.
در نطق من گفتم تعامل هوشمندانه با غرب رخ بدهد و شرق هم همکاری صورت بگیرد، برنامه ما هم این است. همین برنامه ۲۵ ساله که با چین وجود دارد هم به این روند است. این حرف‌ها که می‌گویند جزیره فروختیم درست نیست. این کار را باید با روسیه انجام بدهیم و اگر کشور اروپایی قدرتمند قوی بخواهد هم باید انجام بدهیم.
هیچ بحثی درباره دادن خاک به کشور‌ها وجود ندارد، ما هم با شرق و هم با غرب کار می‌کنیم.
سوال: به عملکرد برادر شما در قوه قضاییه انتقاداتی مطرح است و معتقد هستند که شما برادرها همه با هم همراه هستید، این درست است؟
لاریجانی: وقتی آقای دکتر جواد نظرش درباره برجام با من متفاوت است، نشان می‌دهد که ما نظرات متفاوتی در مسائلی سیاسی و اجتماعی داریم. همه خانواده‌ها هم این طور هستند، این موضوع غیرطبیعی نیست.
منبع: خبرآنلاین
ارسال نظرات
۱ ماه پیش